طرح تاسیس واحد افکارسنجی مرکز ملی رصد اجتماعی

جامعه ايران در سالهاي اخير، تغييرات گسترده اي را تجربه نموده است. تغييرات ياد شده تا حد زيادي وضع جامعه و مردم را در سطوح كلان اقتصادي، اجتماعي وفرهنگي و نيز در ســطح فردي(انگاره‌ها و شخصيت افراد جامعه) متحول ساخته است. رشد شاخص‌هايي همچون صنعتي شدن، شهرنشيني، باسوادي، جواني جمعيت، گسترش وسايل ارتباط جمعي، مهاجرت گسترده به شهرها، ارتباطات داخلي و بين‌المللي، رشد طبقات متوسط فرهنگي و اقتصادي و مواردي از اين دست خود مي تواند به تنهائي منجر به تحول در نگرشها و ارزشهاي افراد جامعه شود. اين حجم عظيم تغييرات در جامعه ايراني به همراه رشد جمعيت جوان كشور(به عنوان حاملان تغييرات) از يك سو مي تواند موجبات ايجاد مسائل اجتماعي متفاوتي باشد و از سوي ديگر پتانسيل هاي فراواني براي تغييرات بهينه در جهت بهزيستي اجتماعي ايجاد كند.

بر اين مبنا، درك ضرورت هاي امروز و فرداي جامعه ايران در دست يابي به توسعه پايدار، شناخت تحولات ياد شده و پيامد هاي آن، نيازمند مداخله مدبرانه، آگاهانه، علمي و همه جانبه با بهره گيري از تمامي ظرفيت ها از جمله تجربه هاي بين المللي، ملي و استاني است. تحقق هدف ياد شده از یک سو نيازمند همكاري و هم افزائي طيف وسيعي از نيروهاي اجتماعي، متخصصين و نخبگان ملي و استاني در حوزه هاي مختلف اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي است و از سوی دیگر نیازمند شناخت روندها و تغییرات فرهنگی،ارزشی، اعتقادی و ... است. نظر به لزوم بهره­گیری مستمر از شناخت روندها و تغییرات فکری و نگرشی احاد جامعه در حوزه های مختلف، پیشنهاد تشكيل واحد افكار سنجي و مطالعات تحليلي در دستور كار دفتر مطالعات، رصد و پیوست اجتماعی سازمان امور اجتماعی کشور قرارگرفته است.

بلا شک نظرسنجی و تحقیقات افکار عمومی به عنوان ابزار و شیوه ای شناخته می شود که نبض جامعه و تغییر و تحولات افکار عمومی را منعکس می­کند و می­توان آن را به مثابه ابزاری تأثیرگذار درجهت بازخورد عمومی، انعکاس تمام نمای نظر مردم و نیز فرایند سیاست گذاری عمومی و اجتماعی قلمداد نمود. نظرسنجی مجرا و بستری برای مشارکت شهروندان در امر سیاست گذاری و حکمرانی است. آن فرصتی است که به شهروندان داده می شود تا به صورت غیرمستقیم و ناشناس با کارگزاران، سیاست گذاران و برنامه ریزان حرف بزنند و آنچه را که در ذهن و درون خود دارند، هویدا سازند. از طرف دیگر، سیاست گذاران به چگونگی و کم و کیف داوری شهروندان نسبت به سیاست ها، برنامه ها، راهبردها و گفتمان هایی که در مقام نظر و عمل به تحقق آنها کمر همت بسته اند، آشنا می شوند.

باید اضافه کرد، نظرسنجی و تحقیقات افکارعمومی نه تنها به عنوان ابزاری موثر و کلیدی در بهبود شفافیت و پاسخگویی مطرح است و فرایند تعامل و ارتباط بین حاکمیت و مردم را تسهیل می نماید، بلکه این فرصت را به سیاست گذاران و برنامه ریزان در بخش حاکمیتی، عمومی و حتی محلی می دهد تا تصمیمات و سیاست ها را قبل از اجرا، پایش و ارزیابی نمایند و سیاست ها را هم راستا با نیازها و توقعات مردم و شهروندان جهت دهند و راهبری نمایند و از تبعات منفی و زیانبار تصمیمات بکاهند و بازندگان سیاست ها و برنامه ها را به حداقل و برندگان را به حداکثر برسانند. با توجه به آن چه گفته شد، تاسیس واحد افکارسنجی از سوی مرکز ملی رصد اجتماعی از اهمیت فراوان برخوردار است.